Historia JZS Jelcz-zapisy wspomnień

Jeżeli są Państwo zainteresowani kupnem niniejszej publikacji zapraszam do kontaktu:
wpolomski1@wp.pl 

Historia JZS Jelcz - Zapisy wspomnień

Drukarnia ARSGRAF 2013

ISBN 978-83-63999-02-5

Szanowni Państwo,

Przed sobą macie książkę poświęconą jednemu z największych polskich, przemysłowych przedsiębiorstw państwowych, które funkcjonowało w latach 1952 – 1995. Nie jesteśmy autorami tej książki. Jesteśmy tylko autorami inicjatywy i apelu do szerokiego ogółu jelczańskiej społeczności o spisanie wspomnień i utrwalenie w pamięci faktów, które po ułożeniu w szerszą całość tworzyłyby możliwie wierny obraz historii Jelczańskich Zakładów Samochodowych w Jelczu. Na naszą prośbę 40 autorów napisało swe opracowania. Przytoczyło w nich wiele zdarzeń, niekiedy pozornie drobnych, przedstawiło opis swoich losów, splecionych z procesami zachodzącymi w tej fabryce i w tym środowisku. Teksty te zasługują na uwagę i są bezcenne ze względów historycznych. Ich znaczenie jest tym większe, że zawierają dziesiątki nazwisk jelczańskich pracowników tu pracujących w różnych wydziałach, majsterniach, brygadach, zatrudnionych w różnym czasie, a często związanych z fabryką przez całe swoje zawodowe życie. Ich rodziny i potomni czerpać mogą z tej książki wiedzę i być dumnym z dokonań najbliższych im osób.

Publikacja ta pełna autentyzmu, oryginalnej pisowni poszczególnych autorów, zawiera ich osobiste przeżycia, odczucia, osobisty odbiór zdarzeń i toczącego się wokół nich życia. Dołożyliśmy starań dla pieczołowitego zebrania tekstów i zdjęć w celu przygotowania materiału do publikacji. Przy całym szacunku dla każdego indywidualnego opracowania, ze zrozumiałych względów, nie możemy wziąć na siebie odpowiedzialności za treść poszczególnych opracowań, zawartych w nich sformułowań i przywołanych ilustracji. Nasz wysiłek skupił się na dopracowaniu całości i doprowadzeniu do wydania tej książki. Być może obarczona jest ona niedoskonałościami, ale przecież nie jesteśmy profesjonalistami i dlatego prosimy o wyrozumiałość.

Ze swej strony, przygotowując i wydając tę publikację, kierowaliśmy się naszym szacunkiem dla tysięcy Jelczan, dla ich serca, poniesionego przez lata trudu i osiągniętego dorobku.

Potomni zawsze chętnie powinni sięgać po tę książkę...

                     Jan Dalgiewicz  Wojciech Połomski

Jelcz Laskowice, maj 2013

Spis treści
I  JZS – Skondensowany rys historyczny                                             
   Jerzy Smyk
II Moja praca- wspomnienia                                                        
    Wiesław Mosiński
III Jelczańskie lata
     Jerzy Podlak
IV Nie z jednego pieca...
      Zbigniew Świniarski
V Wilniuk
    Józef Kiezik
VI Pierwsze lata
     Krzysztof Roszczyk
VII Czwórka z Krakowa
       Józef Bochenek
VIII Żywot Jelczanina
        Jan Bryłkowski
IX Z Wołynia na Dolny Śląsk
      Henryk Żygadło
X Ożywczy powiew
     Wypowiedź Feliksa Otachla
       zanotował: Wojciech Połomski
XI Służba drugiemu człowiekowi
      Wypowiedź Stanisława Domagały
        zanotował: Wojciech Połomski
XII Nigdy nie było łatwo
       Kazimierz Delikat
XIII Wybrane wspomnienia
         Kazimierz Górski
XIV Spotkanie
         Wypowiedź Henryka Orzechowskiego
           zanotował: Marian Łącki
XV Wpływ Jelcza na moje życie
       Stanisław Więcek
XVI Jelczańskie Panie
        Mieczysław Wodzinowski
XVII Rozwój techniki jelczańskich samochodów ciężarowych
         Tadeusz Okowiak
XVIII Z Sybiru do Jelcza
              Czesław Steiner
XIX Moje „Wichrowe Wzgórza” w Jelczu i w Szczecinie
         Ludwik Solecki
XX JZS- Historia żywym słowem pisana
       Kazimierz Rosiewicz
 XXI Związki PAFAWAG-u z JELCZEM
         Marian Mazur
XXII Wprowadzaliśmy nowoczesne technologie
         Zdzisław Rak
XXIII Awangarda
           Wit Suchy
XXIV Mój awans
          Wiesław Cieśla
XXV Portret
         Przedstawienie sylwetki Wiesława Czapli
            opracował: Wojciech Połomski
XXVI Zakład Obróbki Mechanicznej
          Stanisław Hawro
XXVII Pomagał w potrzebie
            Tomasz Wiktorowicz
XXVIII Stałem się Warszawiakiem
             Jan Szymanuszka
XXIX Jakość to nie slogan
          Jerzy Lipiński
XXX Duma i smutek
         Anita Józefkiewicz
XXXI Kabina to twarz ciężarówki
           Bronisław Surma
XXXII Było nas wielu
            Ryszard Balza
XXXIII Presja na postęp ekonomiczny i organizacyjny
              Marian Łącki
XXXIV Dobra szkoła
             Leon Szuturma
XXXV Dalekie, nieznane Chiny
            Leon Rzepecki
XXXVI Ważni ludzie motoryzacji
              Andrzej Borczyński
XXXVII Z sentymentem o Jelczu
               Tosia Olejnik
XXXVIII Ludzie i epizody tworzą historię
                Jan Dalgiewicz
XXXIX Wielka, podwrocławska Fabryka
              Wypowiedź Janusza Owczarka
                  zanotował: Jan Akielaszek
XL Jelcz, Oława i sport
       Edward Bykowski

Promocja książki 25 maja 2013 roku

Jelcz-Laskowice

 

RECENZJE

Internet

 "Książka pt: „Historia JZS Jelcz-Zapisy wspomnień”  Jana Dalgiewicza i Wojciecha Połomskiego to doskonałe uzupełnienie książek Wojciecha Połomskiego: "Pojazdy samochodowe i przyczepy Jelcz 1952-1970 i 1971-1983". Książka zawiera 40 zapisów wspomnień byłych pracowników i współpracowników Jelczańskich Zakładów Samochodowych. Dość dobre przedstawienie początków istnienia zakładów, rozwoju produkcji- począwszy od autobusów zastępczych tzw. "Stonek" poprzez licencję firmy Berliet. Ciężarówki opisano od Żubra poprzez serię 300, pojazdy budowane z firmą Steyr. Dość dobrze przedstawiony został także rozwój kabin kierowcy. Nie jest to jednak wszystko. Niniejsza publikacja nie traktuje tylko o pojazdach (co może sugerować tytuł) zawarto w niej bowiem wiele istotnych faktów z historii miejscowości Jelcz i Laskowice Oławskie- dzisiejsze miasto Jelcz-Laskowice, a także informacje związane z miastem Oława. Publikacja ta zawiera wiele szerzej nieznanych faktów z najnowszej historii naszego kraju, która w pewnym stopniu związana była z przemysłem motoryzacyjnym Polski. Na ponad 400 stronach znalazło się ponad 200 unikalnych fotografii i rysunków obrazujących historię tego jednego z największych przedsiębiorstw przemysłowych w powojennej Polsce. Warto dodać, iż jest to pierwsza w kraju próba zobrazowania historii wielkiej fabryki pojazdów samochodowych, znanej nie tylko w kraju, lecz także poza jego granicami. Książka wydana została bardzo starannie w twardej oprawie i na dobrej jakości papierze.

Po przeczytaniu książki odnosi się wrażenie, iż głównym celem powstania niniejszej publikacji była chęć ocalenia pamięci o "ludziach Jelcza". W wywiadach, Połomski podkreślał bowiem, iż wymienionych zostało ponad 1500 nazwisk pracowników fabryki".

Miesięcznik AUTOMOBILISTA nr. 9/2013 r.

Malwina Gadawa- Gazeta Wrocławska:
http://jelczlaskowice.naszemiasto.pl/artykul/galeria/1869866,jelcz-laskowice-podczas-promocji-mowiono-o-tym-jakie,5483134,id,t,zid.html#galeria


Monika Gałuszka-Sucharska- Gazeta Powiatowa:

Książka, jakiej jeszcze nie było 

25 maja 2013 

24 maja w restauracji „Uśmiech” odbyła się promocja książki „Historia JZS Jelcz – Zapisy wspomnień” Jana Dalgiewicza i Wojciecha Połomskiego

Jelcz-Laskowice

To było wydarzenie bez precedensu. Po wielu latach znów spotkali się tam, gdzie dawniej, za czasów świetności JZS Jelcz. Byli pracownicy – kadra kierownicza i pracujący na produkcji oraz osoby, które przyczyniły się do powstania miasta Jelcz-Laskowice i oławskich osiedli z wielkiej płyty. To oni są autorami książki, a zarazem jej bohaterami. Ich wspomnienia zebrali i opracowali wieloletni dyrektor fabryki Jan Dalgiewicz i pasjonat motoryzacji i historii fabryki, jelczanin Wojciech Połomski. Niektórzy nie doczekali wydawnictwa, na uroczystą premierę przybyli członkowie ich rodzin.

Wśród autorów wspomnień, są m.in.: Jerzy Podlak, Kazimierz Delikat, Czesław Steiner, Edward Bykowski, Jerzy Smyk, Tosia Olejnik, Ludwik Solecki, Józef Bochenek, Marian Mazur i wielu innych. Książka zawiera ponad 1500 nazwisk ludzi Jelcza.

Podczas premiery nie zabrakło łez wzruszeń. Spotkanie po latach spowodowało, że odżyły wspomnienia. Dla wielu oławian i jelczan, praca w JZS Jelcz przypadała na ich młodość i czasu rozwoju zawodowego. – Widzę tu ludzi, o których pisałem w poprzednich książkach – mówił Wojciech Połomski. – Ta książka to hołd dla nich i mam nadzieję, że docenią naszą pracę.

Dyrektor Dalgiewicz powiedział, że nie musi się tu z nikim witać, bo gdy odchodził, nie po żegnano go. Dlatego, czuje się tak, jakby te wszystkie lata nie upłynęły.

Nad całością imprezy czuwał jej główny organizator, Leon Szuturma. Autorzy cierpliwie składali autografy na kolejnych egzemplarzach. Niektórzy już podczas imprezy rozpoczęli czytanie…

 Na fot. Jan Dalgiewicz i Edward Bykowski, wieloletni redaktor "Głosu Jelcza"

   Na fot. Wojciech Połomski wręcza książkę

Czy historia Jelcza ma znaczenie?  

2 czerwca 2013 

„Historia JZS Jelcz – Zapisy wspomnień” to pozycja niezwykła, bo napisana przez ludzi, związanych z nieistniejącą fabryką, dzięki której powstało miasto

Jest wyjątkowo autentyczna, ze wszystkimi niedociągnięciami. Wprawne oko zauważy literówki i błędy w redagowaniu. Wspomnienia zdarzeń z osobistego życia robotników przeplatają się i wiążą nierozerwalnie z życiem fabryki. Takiego materiału jeszcze nikt nigdy wcześniej nie zebrał. Oni spisali i przygotowali te wspomnienia – Jan Dalgiewicz i Wojciech Połomski. Dyrektor i pasjonat jelczańskich autobusów oraz historii, którego ojciec pracował w JZS Jelcz.

Wspomnienia są bezcenne dla historii miasta i gminy Jelcz-Laskowice. Czy lokalne władze to docenią? Czy wykorzystają tę wiedzę i pasję? Użyją w celach promocji miasta? Czy historia ogromnego zakładu i jego pracowników w ogóle ma dla władz gminy znaczenie?

Promocja zgromadziła prawie 40 autorów wspomnień, ich rodziny, byłych pracowników i przyjaciół Jelcza, łącznie ponad 150 osób. Pomimo zaproszenia, nie pojawił się nikt z władz J-L. Byli przedstawiciele powiatu, sąsiedniej gminy, księża, ale reprezentanta jelczańskiego „pałacu” zabrakło.

Wiem, władza nie ma obowiązku uczestniczenia w premierach książek. Może w tym czasie mieć ważne spotkanie, mszę, koncert w filharmonii i wiele innych zajęć. Czy ta nieobecność była zauważona? Oczywiście! Odebrana została jako brak szacunku. Dla autorów i pracowników Jelcza.

Przez kilka lat prowadziłam oddział redakcji w J-L i wiem, jak ważne dla ludzi stamtąd były i nadal są Jelczańskie Zakłady Samochodowe. Wielokrotnie o tym rozmawialiśmy. Nie podzielałam tej nostalgii, tęsknoty za tapicernią, halą Z-2, Mielnem i „Głosem Jelcza”. Przekonałam się jednak, że bez zrozumienia tych ludzi nie zrozumie się tego miasta i jego specyfiki. Uważam też, że władza powinna komunikować się z ludźmi i być z nimi (nie tylko przed wyborami), a nie ich pouczać.

Jelcz-Laskowice to bardzo małe miasto. Na promocji przekazywano sobie sygnały, jakie płynęły do organizatorów i autorów – że to impreza dla byłych działaczy partyjnych, że książka chwali miniony system. Jan Dalgiewicz powiedział to wprost: – Niektórzy bali się przyjść, żeby nie ściskać ręki komuniście!

Tymczasem nie było się czego bać. Nikt nie kazał maszerować ze szturmówką, księża nie obawiali się wziąć książki do ręki, a nawet ją pobłogosławili.

Monika Gałuszka-Sucharska

 

OŁAWA24.PL
http://www.olawa24.pl/a/czytaj/hold_dla_ludzi_pracujacych_w_jzs_jelcz/847

Cezary Krysiuk- Wirtualne Muzeum Motoryzacji ITS

W ostatnim czasie na rynku publikacji odnoszących się do historii motoryzacji ukazała się niezwykła książka p.t.: Historia JZS „Jelcz”. Zapisy wspomnień. Publikacja ta powstała z inicjatywy i pod redakcją dwóch panów Jana Dalgiewicza oraz Wojciecha Połomskiego. Książka ta stanowi wieloautorski zbiór wspomnień (40 autorów), który w całości tworzy obraz historii Jelczańskich Zakładów Samochodowych w Jelczu. Autorzy przytoczyli w przedstawionych wspomnieniach wiele zdarzeń, niekiedy pozornie drobnych, opisy swoich losów splecionych z fabryką i ludźmi w niej pracującymi. Przedstawione zostały tam również osobiste odczucia autorów, co do zaistniałych zdarzeń i tworzącego się wokół nich życia na przestrzeni kilkudziesięciu lat. W krótkim wstępie autorzy opisują metodologię zastosowaną do powstania książki, wprowadzają czytelników w jej tematykę. Książka nie posiada rozdziałów, natomiast składa się w dalszej części z czterdziestu wspomnień, dotyczących różnych okresów i aspektów Jelczańskich Zakładów Samochodowych. Należy tu zauważyć, że dla prawdziwego miłośnika motoryzacji nie ma znaczenia, czy będzie ją czytał od początku, środka lub końca, ponieważ w konsekwencji przeczytania wszystkich wspomnień i to zapewne niejednokrotnego, otrzyma obraz historii Jelczańskich Zakładów Samochodowych napisany przez osoby, które w tej historii uczestniczyły, często ją tworząc. Pomimo tego, że w ostatnich latach ukazuje się coraz więcej publikacji odnoszących się do historii motoryzacji, to „Historia JZS „Jelcz”. Zapisy wspomnień.” jest niezwykle interesującą propozycją czytelniczą, opisującą historie fabryki w sposób nowatorski. Publikacja ta stanowią niezwykle cenny materiał historyczny, wsparty liczbami i fotografiami, daje również możliwość spędzenia przyjemnego czasu na jej czytaniu, chodźmy na ławce w parku podczas słonecznej pogody. Na końcu tej krótkiej recenzji pozostaje mi podziękować autorom za ich wysiłek włożony w przygotowanie tej niezwykle interesującej publikacji. Polecam tą książkę z wielu względów, m.in. stanowi niezwykle cenne źródło informacji historycznej oparte na wspomnieniach osób, które współuczestniczyły w życiu fabryki, liczbach i ilustracjach,  a w szczególności ze względu na sposób jej napisania.


   Mimo, ponad trzyletniej obecności na rynku wydawniczym, książka, której jestem współautorem, w dalszym ciągu, zyskuje nowych czytelników oraz zbiera pozytywne opinie. To świadczy tylko o jednym: Warto było !!! 
Poniżej, jedna z najświeższych opinii, zamieszczona przez autora bloogu: automotive.blog.pl w dniu 23 listopada 2015 roku.  
Dziękuję serdecznie. 

"Po blisko rocznej „walce” i powrotach do lektury udało mi się w końcu przebrnąć przez o tyle ciężką, o ile niezmiernie ciekawą książkę zawierającą wspomnienia byłych pracowników i osób związanych z Jelczańskimi Zakładami Samochodowymi. W książce pod tytułem „Historia JZS Jelcz – Zapisy wspomnień”, wspomnienia z blisko 60 lat funkcjonowanie fabryki zebrali i uzupełnili wywiadami znawcy tego nieodżałowanego przedsiębiorstwa, jakimi są Jan Dalgiewicz i Wojciech Połomski. Pierwszy z nich był dyrektorem zakładów w czasie ich najlepszej świetności, to jest w latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych dwudziestego wieku, drugi jest znawcą historii JZS i ma na koncie serię książek prezentujących jelczańskie konstrukcje powstałe w trakcie funkcjonowania tego kombinatu.

Niestety, aż chce się napisać, że „to już nie wróci”. JZS wraz z przemianami ustrojowymi zostało zatracone bezpowrotnie, o czym książka również wspomina, wskazując wręcz winnych tego faktu. Z ciekawostek dodam, że Jelcz zasłynął swego czasu z udziału w rajdzie Paris-Dakar, szerokim eksporcie i współpracą z rynkiem chińskim, czy chociażby zdobyciem francuskiej licencji na autobusy Berliet.

Mimo iż jest to naprawdę ciężka pozycja, bo przecież wspomnienia kilkudziesięciu osób spisane w rozdziałach nie zawsze przyciągają tak jak biografia pisana jednym ciągiem, to uważam iż książka jest naprawdę warta uwagi. Ponad 422 strony prawdziwej historii ciężkiej motoryzacji w czasach PRLu."