Artykuły prasowe

Zapraszam do zapoznania się z artykułami prasowymi, które powstały na przestrzeni kilku ostatnich lat. Większość z nich wyszła spod mojej ręki, ale znajdą się tu także teksty, które współtworzyłem m.in podając informacje czy udostępniając posiadane materiały.

Rok 2002

Miesięcznik Automobilista nr 4/2002

Rok 2003

Gazeta do Czytania nr 1/2003

 

Miesięcznik Automobilista nr 4/2003

Miesięcznik Automobilista nr 5/2003

 

 

Miesięcznik Automobilista nr 6/2003

Rok 2005

Miesięcznik Automobilista nr 1/2005

Rok 2006
 
Miesięcznik Automobilista nr 2/2006

 

 

Miesięcznik Automobilista nr 5/2006

Rok 2007

Miesięcznik Automobilista nr 3/2007

Rok 2008

Miesięcznik Automobilista nr 5/2008

Rok 2012

Miesięcznik Ciężarówki i Autobusy nr 3/2012

 

Miesięcznik Ciężarówki i Autobusy nr 5/2012

 

 

 

Miesięcznik Ciężarówki i Autobusy nr 7/2012

Rok 2014

Miesięcznik Ciężarówki i Autobusy nr 4/2014

Miesięcznik Ciężarówki i Autobusy nr 7-8/2014

 

Więcej zdjęć z IX edycji Nocy Muzeów w Warszawie w GALERII

 

Gazeta Powiatowa-Wiadomości Oławskie nr 22/2014

Gazeta Powiatowa-Wiadomości Oławskie nr 28/2014

 

Rok 2015

TYGODNIK POWIATU nr 12/2015

http://www.olawa24.pl/ 

 

TYGODNIK POWIATU nr 13/2015

http://www.olawa24.pl/

 

TYGODNIK POWIATU nr 16/2015

http://www.olawa24.pl/

Wspomnienia z taśmy filmowej

„Szyfry”- czyli Jan Kreczmar, Zbyszek Cybulski i Wacław Kowalski w Laskowicach Oławskich.

Tak po latach wygląda plan zdjęciowy filmu „Szyfry”.

            W 1965 roku Andrzej Kijowski napisał scenariusz filmu „Szyfry”, oparty notabene na własnym opowiadaniu o tym samym tytule. Opowiada ono historię polskiego emigranta, byłego żołnierza kampanii zachodniej, który po długiej nieobecności w kraju wraca z Londynu przez Paryż do Krakowa. Jego celem jest spotkanie z rodziną i rozwikłanie zagadki śmierci lub zaginięcia najmłodszego syna – Jędrka, mające miejsce w ostatnim roku okupacji hitlerowskiej. Tak, w wielkim skrócie przedstawia się fabuła scenariusza, którego ekranizacji w 1966 roku podjął się wybitny polski reżyser Wojciech Jerzy Has. Zdjęcia do tego dramatu psychologicznego rozpoczęto w pierwszych miesiącach 1966 roku i powstały one w plenerach miasta Krakowa oraz w ówczesnych… Laskowicach Oławskich. Jak należy się spodziewać, sceny nakręcone we wnętrzach, powstały w atelier Wytwórni Filmów Fabularnych we Wrocławiu, w której- tak na marginesie- Wojciech J. Has zrealizował jeszcze kilka kolejnych filmów fabularnych.

            Film „Szyfry” jest pierwszym filmem fabularnym, do którego zdjęcia powstały na terenie dzisiejszego powiatu oławskiego, a konkretnie na terenie zespołu pałacowego i folwarku w Laskowicach Oławskich. Dziś ukazany w filmie pałac jest siedzibą Urzędu Miasta i Gminy Jelcz-Laskowice, a teren byłego folwarku znajduje się w rękach prywatnych. W 1966 roku, gdy reżyser Wojciech Jerzy Has wraz z ekipą filmową realizował zdjęcia do swojego filmu, pałac wraz z całym terenem folwarku należał do Instytutu Uprawy, Nawożenia i Gleboznawstwa w Puławach, który w Laskowicach Oławskich posiadał wówczas Rolny Zakład Doświadczalny.

Akcja filmu rozgrywa się w Paryżu, Krakowie i jego okolicach, w pierwszej połowie lat sześćdziesiątych XX wieku. Tadeusz (Jan Kreczmar) przyjeżdża z Londynu do Paryża, by odwiedzić swoją kuzynkę, Halinę Kunicką (Irena Horecka), która przekazuje mu dramatyczny list od starszego syna Macieja (Zbigniew Cybulski). Maciej w skierowanym do ciotki liście opisuje sytuację panującą w rodzinnym domu Tadeusza w Krakowie. Opisuje w nim dramatyczny stan matki, półobłąkanej od czasu straty młodszego syna, Jędrka, zabitego podczas okupacji. Sytuacja przedstawiona w liście nie daje Tadeuszowi spokoju i sprawia, że emigrant postanawia odwiedzić dawną ojczyznę. Po przyjeździe do Krakowa, spotyka się z Maćkiem- wojennym rozbitkiem-, który nigdy nie wyzwolił się z koszmaru wojennych wspomnień, a które dla Tadeusza są niezrozumiałe. Wydają mu się szyfrem, do którego brak klucza. Z kolei żona, od której odszedł przed laty, mimo upływu czasu nie potrafi pogodzić się ze śmiercią młodszego syna. Jędrek w ostatnim roku wojny został zabrany z mieszkania przez gestapo i ślad po nim zaginął. Kobieta wciąż jednak wierzy, że jej syn nadal żyje. Tadeusz podejmuje działania mające na celu rozwikłanie zagadki śmierci syna. Konfrontuje obraz dziecka, jaki zachował w pamięci, z opowieściami żony, Maćka, znajomych chłopca i członków organizacji podziemnej. Okazuje się, że podczas okupacji mieszkanie było skrzynką kontaktową dla członków konspiracji. A Jędrek, niezwykle delikatny i wrażliwy nastolatek, nie umiał poradzić sobie z koszmarem wojny. 

Miejsce w którym w  1966 roku swoja filmową rozmowę prowadzili: Jan Kreczmar, Zbigniew Cybulski i Wacław Kowalski

Nie sposób ustalić, dlaczego chłopiec został aresztowany, ani co się z nim później stało. Punktem zwrotnym staje się wspomnienie starszego syna, który wyznaje ojcu, że widział brata już po aresztowaniu, wiezionego na chłopskiej furmance. Historia staje się coraz bardziej zagmatwana. Młodszy syn Tadeusza mógł więc zginąć z rąk gestapo, mógł zostać wywieziony w miejsce odosobnienia, mógł też zostać zlikwidowany przez „swoich", ponieważ stanowił zagrożenie dla całej organizacji podziemnej. Tadeusz, usiłując rozwikłać zagadkę śmierci syna, odnajduje wraz z Maćkiem kolejnych ludzi, którzy znali jego rodzinę podczas okupacji. Ale nawet spotkanie z furmanem, który przewoził małego Jędrka -Madeją (Wacław Kowalski) będącym obecnie zarządcą PGR-u w Gorczy, nie wnosi nic nowego do sprawy. Odwiedzając kolejnych świadków wysłuchuje przeważnie sprzecznych informacji lub rozmówcy zasłaniają się swoją niepamięcią. Mimo wszystko Tadeusz usiłuje poznać i zrozumieć dzieje tych ludzi, którzy w okupowanej Polsce służyli w organizacji podziemnej i walczyli z okupantem. Sądzi, iż w zrozumieniu tych spraw tkwi klucz to zagadki…

Tajemnica śmierci Jędrka- bohatera filmu nieobecnego na ekranie- pozostaje jednak do końca jednym z wielu nieodgadnionych szyfrów. Nadchodzi jednak moment, kiedy odczytanie owych szyfrowanych spraw sprzed lat straci na znaczeniu i Tadeusz poczuje się znów człowiekiem potrzebnym innemu człowiekowi…

Film „Szyfry” skrywa głęboką refleksję na temat czasu i historii. Przenikają się w nim różne płaszczyzny rzeczywistości: dokumentarna i fantazmatyczna. Czas rzeczywisty filmu przeplata się z obrazami z pamięci Tadeusza z czasów wojny i wspomnieniami o synu. W obrazie pojawia się także częsty w filmach Hasa motyw pociągu, symbolizującego pożegnanie, rozstanie i przemijanie. Warto również dodać, iż w filmie pojawiają się się- w rolach drugoplanowych- wielkie gwiazdy polskiego kina m.in.: Janusz Gajos (zakonnik), Zofia Merle (Wacka, córka leśniczego Pieczary), Ignacy Gogolewski (doktor Zygmunt Gross) czy Janusz Kłosiński (kierownik antykwariatu).

Film miał swoją premierę 25 grudnia 1966 roku.

Zapewne zastanawiają się Państwo, jakie sceny do tego filmu zostały nakręcone w Jelczu-Laskowicach? Otóż wymieniony powyżej filmowy PGR w Gorczy, którego zarządcą był Madeja, w rzeczywistości znajdował się na terenie folwarku przypałacowego w naszym mieście. Nakręcono tu tylko dwie sceny. Pierwsza scena to rozmowa Tadeusza, Maćka i Madei przed bramą pałacu w Jelczu-Laskowicach (w tle pałac oraz jeden z lwów zdobiących filar ogrodzenia). Natomiast scena druga, będąca kontynuacją rozmowy wymienionych wyżej postaci, nakręcona została już na terenie folwarku (na tle zabudowań folwarcznych). Oglądając uważnie te dwie sceny można zauważyć jak od 1966 roku zmienił się jelczańsko-laskowicki pałac i jego otoczenie. Zmiany zaistniały także na terenie samego folwarku, ponieważ do dnia dzisiejszego nie przetrwały niektóre z zabudowań pokazanych w filmie m.in.: nie zobaczymy dziś jednej z obór oraz stodoły znajdującej się w południowo-zachodniej części podwórza.

„Szyfry” film fabularny produkcji polskiej. Rok produkcji: 1966 rok. Data premiery: 25.12.1966 r. czarno-biały. Czas trwania: 80 minut.

Reżyseria: Wojciech Jerzy Has, Scenariusz: Andrzej Kijowski, Zdjęcia: Mieczysław Jahoda, Scenografia: Jerzy Skarżyński, Operator kamery: Witold Sobociński, Muzyka: Krzysztof Penderecki Obsada: Jan Kreczmar, Zbigniew Cybulski, Ignacy Gogolewski, Irena Horecka, Janusz Kłosiński, Barbara Kraftówna, Wacław Kowalski, Kazimierz Opaliński, Janusz Gajos i inni.

Produkcja: Zespół Filmowy KAMERA

Atelier: WFF we Wrocławiu

Laboratorium: WFF we Wrocławiu

Chciałbym serdecznie podziękować panu Jarosławowi Czembrowskiemu p.o. Dyrektora Biblioteki i Informacji Filmowej/ Redaktorowi naczelnemu Internetowej Bazy Filmu Polskiego filmpolski.pl za pomoc w powstaniu powyższego tekstu.

                                                                                                                                 Wojciech Połomski

Źródła:

Internet: http://www.filmpolski.pl

Zdjęcia: autor